گاز خوردن خودروها وقتی که در جا کار می‌کنند، یکی از مشکلاتی است که بیشتر رانندگان حداقل یک بار با آن مواجه شده‌اند. گاز خوردن بیش از حد خودرو زمانی که موتور سرد است، به طور عمومی به عنوان یک وضعیت عادی در نظر گرفته می‌شود. اما اگر این اتفاق زمانی رخ دهد که موتور گرم است، به این معنی است که مشکلی وجود دارد. در ادامه، دلایل گاز خوردن موتور خودروها را بررسی خواهیم کرد.اقتصادآنلاین – مهسا زرگری؛ همه موتورها به یک قطعه به نام استپر (Stepper) نیاز دارند که پس از روشن شدن، دریچه گاز را کمی باز نگه می‌دارد تا جریان هوا برقرار بماند و موتور خاموش نشود. به همین دلیل، وقتی خودروها در حالت درجا قرار دارند (Idle) و پدال گاز توسط راننده فشرده نشده است، گاز می‌خورند. اما این گاز خوردن به معنای دور موتور بیشتر از ۱۰۰۰ دور در دقیقه (RPM) نیست، بلکه باید در حدود ۸۰۰ یا ۹۰۰ دور در دقیقه (RPM) قرار بگیرد. اگر موتور خودروی شما در حالت درجا کار کردن دور بالایی دارد، احتمالاً مشکلی وجود دارد زیرا این وضعیت عادی نیست.
آیا گاز خوردن بیش از اندازه موتور، همیشه نشان دهنده وجود مشکل است؟
در روزهای سرد سال، وقتی که موتور در حال راه‌اندازی از حالت سرد است (Cold Start)، برنامه‌ریزی ECU (واحد کنترل الکترونیکی) به استپر دستور می‌دهد تا دریچه گاز را بیشتر از حالت نرمال باز نگه دارد. این عمل انجام می‌شود تا موتور در دور بالاتری کار کند و سوخت بیشتری تزریق شود تا موتور گرم شود. بنابراین، در روزهای سرد سال و هنگام راه‌اندازی اولیه موتور، دور موتور بیشتر از حد نرمال بودن مشکلی نیست، زیرا این دور بالا برای گرم کردن موتور ضروری است. اما اگر پس از گرم شدن موتور، همچنان در دور بالا باشد، بهتر است به عیب‌یابی مراجعه کنید، زیرا ممکن است مشکلی وجود داشته باشد.
دلایل گاز خوردن خودروها وقتی درجا کار می کنند چیست؟
مانند دیگر ایرادات خودروها این مشکل نیز دلایلی دارد که در زیر مهم ترین آن ها را به اطلاع شما می رسانیم.
۱. نشتی هوا به درون موتور
یکی از علل بالا رفتن دور موتور، ورود هوای ناخالص به موتور از طریق بخش‌هایی غیر از قسمت مکش است. در این صورت، هوا ناخالص به موتور نشت می‌کند و باعث می‌شود سوخت بیشتری تزریق شود و در نتیجه دور موتور در حالت درجا کار کردن افزایش یابد. این موضوع نشان از وجود نشتی در سیستم هوای ورودی دارد و می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در سیستم سوخت را نشان دهد.
۲. جلو افتادن زمان جرقه زنی شمع ها
زمان جرقه زنی شمع‌ها که به عنوان جرقه زنی آوانس (Advanced) شناخته می‌شود، به تنظیم دقیق زمان جرقه زنی برای ایجاد اشتعال سوخت در سیلندرها اشاره دارد. هرچه زمان جرقه زنی جلوتری در نسبت به زمان استاندارد (معمولاً در حالت درجا کار) تنظیم شود، دور موتور بیشتر می‌شود. این اتفاق ممکن است در حالت درجا کار که دور موتور بالاتر از حد نرمال است، قابل تشخیص باشد.
۳. ریگلاژ نبودن سیم پدال گاز
اگر سیم فلزی اتصال بین پدال گاز و دریچه گاز بسیار سفت باشد و هیچ خلاصی برای آن در نظر گرفته نشود، ممکن است دریچه گاز کمی بیشتر از حالت نرمال باز بماند و این موضوع می‌تواند منجر به گاز خوردن موتور در حالت استراحت (Idle) شود. برای تنظیم سیم فلزی، بهتر است آن را نه کاملاً شل کنید و نه کاملاً سفت و کشیده. در این صورت، سیم باید به اندازه‌ای تنظیم شود که اتصال بین پدال گاز و دریچه گاز مناسب باشد، اما به میزانی که دریچه گاز به طور نرمال و به‌طور کامل بسته شود و از گاز خوردن غیرضروری جلوگیری شود.
۴. خرابی سنسور پدال گاز
پدال گازهای برقی با سیستم الکترونیکی اتصال به دریچه گاز، به جای سیم فلزی، از سنسورهای خاصی برای ارسال اطلاعات استفاده می‌کنند. اگر این سنسورها خراب شوند، اطلاعات نادرستی به دریچه گاز ارسال می‌شود و این ممکن است باعث افزایش دور موتور در حالت درجا کار شود که بیشتر از محدوده نرمال است.
۵. خرابی دریچه گاز برقی
همانطور که اشاره کردید، در صورتی که دریچه گاز برقی خراب شود، ممکن است موتور الکتریکی این قطعه نتواند دستورات ارسالی را به درستی اجرا کند، که این موضوع می‌تواند منجر به افزایش دور موتور شود. در نتیجه، اگر دریچه گاز برقی خراب شود، کارکرد موتور ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد و دور موتور بیشتر از حد نرمال افزایش یابد.
۶. به هم ریختن برنامه ECU
گاهی اوقات ممکن است همه بخش‌ها و قطعات مرتبط با دور موتور در حالت استراحت به خوبی کار کنند و هیچ مشکلی از جانب آنها وجود نداشته باشد. در این صورت، باید برنامه عملکردی که در ECU قرار دارد بررسی شود و در صورت وجود هر گونه مشکل، تنظیمات موتور بررسی و اصلاح گردد.
۷. خراب شدن دینام
دینام به وسیلهٔ یک تسمه به میل لنگ (Crankshaft) متصل می‌شود و قادر است حرکت دورانی میل لنگ را به انرژی الکتریکی تبدیل کرده و آن را به باتری و سایر بخش‌های خودرو منتقل کند. اگر دینام خراب شده و کلاچ آن عملکرد نداشته باشد، دیگر باری از سوی دینام بر روی موتور وجود ندارد و به همین دلیل، در برنامه‌ریزی موتور، بار وارده از دینام محاسبه شده بود. با حذف این بار (Load) ناشی از دینام، دور موتور افزایش می‌یابد. افزایش دور موتور در نتیجهٔ خرابی دینام، به‌ویژه در موتورهای کوچکتر، بیشتر قابل مشاهده است، زیرا در توان خروجی پایین، بار وارده از دینام قابل توجه‌تر است و با حذف این بار، گاز خوردن موتور به طرز محسوسی افزایش می‌یابد.
۸. خرابی و یا کثیف شدن استِپِر
استپر موتور یا دریچه کنترل هوای آرام (Idle Air Control Valve) قطعه‌ای است که برای خودروهایی با دریچه گاز سیمی استفاده می‌شود. این قطعه زمانی که پدال گاز فشرده نیست، یک مسیر کوچک برای جریان هوای ورودی فراهم می‌کند تا هوا به موتور برسد و موتور در حالت استراحت (Idle) به‌طور مناسب کار کند و نیازی به خاموش شدن یا متوقف شدن نداشته باشد. در صورت خرابی این قطعه، ممکن است دور موتور بیش از حد نرمال افزایش یابد. علاوه بر این، خرابی استپر موتور می‌تواند به نوسان دور موتور منجر شود یا دور آن را کاهش دهد نسبت به حالت عادی.
۹. سوختن فیوز استِپِر
یکی از دلایل افزایش دور موتور می‌تواند سوختن فیوز استپر موتور باشد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، استپر موتور به حالت بازترین خود قرار می‌گیرد تا موتور خودرو خاموش نشود. این به معنای این است که دریچه کنترل هوای آرام به حداکثر مقدار باز خود می‌رود و این باعث می‌شود دور موتور در حالت استراحت (Idle) بیشتر از حالت عادی باشد.
